Prawo w firmie
Krzysztof Piotrowski 2024-03-29

Postępowanie naprawcze a restrukturyzacyjne – jakie są różnice?

Postępowanie naprawcze a restrukturyzacja

Postępowanie naprawcze, obowiązujące do końca roku 2015, uchodziło za zalążek dzisiejszych mechanizmów restrukturyzacyjnych. W czym dokładnie tkwi różnica między tymi dwoma procesami? Zarówno postępowanie naprawcze, jak i restrukturyzacyjne, pierwotnie miały na celu ochronę przedsiębiorstwa przed bankructwem. Do 1 stycznia 2016 r., kiedy to wprowadzono Prawo restrukturyzacyjne, postępowanie naprawcze oferowało przedsiębiorcom zagrożonym niewypłacalnością szansę na kontynuację działalności. Proces ten był inicjowany przez dłużnika, co dawało mu kontrolę nad wyborem ścieżki naprawczej.

Pierwsze kroki w kierunku odzyskania stabilności

Postępowanie naprawcze, aktywne do końca 2015 roku, oraz późniejsze prawo restrukturyzacyjne z 2016, stanowią oś frameworku ochronnego dla przedsiębiorstw. Obie procedury mają wspólny cel: uratowanie firmy przed bankructwem, ale różnią się sposobem realizacji tego celu. Dzięki temu likwidacja spółki lub ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy nie będzie konieczne.

W postępowaniu naprawczym kluczowe było złożenie przez dłużnika oświadczenia w sądzie upadłościowym, co otwierało drogę do restrukturyzacji jego długów. Wymagane dokumenty obejmowały plan naprawczy, wykaz majątku, sprawozdanie finansowe oraz spis wierzytelności, co miało na celu przygotowanie gruntownego planu wyjścia z trudnej sytuacji.

Restrukturyzacja – nowe możliwości

Restrukturyzacja, wprowadzona Prawem restrukturyzacyjnym, rozszerzyła możliwości ochrony przedsiębiorstw przed upadłością. Oferuje cztery rodzaje procedur:

  • Postępowanie o zatwierdzenie układu i przyspieszone postępowanie układowe, zapewniające szybsze rozwiązania dla kryzysu zadłużenia.
  • Postępowanie układowe i sanacyjne, skupiające się na głębokiej restrukturyzacji dłużnika i jego działalności.

Te procedury nie tylko umożliwiają zawarcie układu z wierzycielami, ale również przeprowadzają przedsiębiorstwo przez kompleksową sanację, by przywrócić jego zdolność do wykonywania zobowiązań bez konieczności likwidacji.

Korzyści z restrukturyzacji:

  • Pierwszeństwo restrukturyzacji przed ogłoszeniem upadłości zachęca do szukania konstruktywnych rozwiązań zadłużenia.
  • Umożliwienie dłużnikom kontynuacji działalności gospodarczej zwiększa szanse na spłatę zobowiązań.

Proces restrukturyzacji – jak przebiega i dlaczego warto?

Restrukturyzacja, z kolei, wprowadza bardziej zróżnicowane możliwości postępowania, które można dostosować do specyfiki i skali problemów przedsiębiorstwa. Główne różnice między obiema procedurami obejmują:

  • inicjatywę w rozpoczęciu procedury,
  • dążenie do zawarcia układu z wierzycielami,
  • ograniczenia w prowadzeniu egzekucji wobec dłużnika.

Jednocześnie restrukturyzacja oferuje cztery ścieżki postępowania, co pozwala na bardziej elastyczne podejście do problemu zadłużenia. Różnorodność tych opcji umożliwia dopasowanie procesu do potrzeb i możliwości finansowych przedsiębiorstwa, co jest kluczową różnicą w porównaniu do bardziej sztywnego postępowania naprawczego.

Postępowanie naprawcze a restrukturyzacyjne – różnice

KryteriumPostępowanie naprawczePostępowanie restrukturyzacyjne
CelOchrona przedsiębiorstwa przed niewypłacalnością przez restrukturyzację długów i umożliwienie kontynuacji działalności.Ochrona przedsiębiorstwa przed upadłością przez kompleksową restrukturyzację operacyjną, finansową i prawną.
Podmiot inicjującyDłużnik, który składa oświadczenie o zamiarze restrukturyzacji swoich zobowiązań.Dłużnik lub wierzyciele, zależnie od rodzaju postępowania restrukturyzacyjnego.
ProceduryJednolita procedura naprawcza.Cztery różne procedury: postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe, postępowanie sanacyjne.
Zakres działaniaOgraniczony do restrukturyzacji zobowiązań.Szeroki, obejmuje restrukturyzację zobowiązań, możliwość przeprowadzenia działań sanacyjnych, restrukturyzację operacyjną i finansową przedsiębiorstwa.
Ochrona przed egzekucjąZawieszenie możliwości prowadzenia egzekucji wobec dłużnika.Zawieszenie egzekucji i innych postępowań sądowych wobec dłużnika, ochrona majątku przedsiębiorstwa.
Dokumenty wymagane do rozpoczęciaPlan naprawczy, wykaz majątku, sprawozdanie finansowe, spis wierzytelności.Zależne od rodzaju postępowania; mogą obejmować plan restrukturyzacji, listę wierzytelności, analizę ekonomiczną.
Skutki dla dłużnikaMożliwość zawarcia układu z wierzycielami bez likwidacji przedsiębiorstwa.Oprócz zawarcia układu z wierzycielami, możliwe przeprowadzenie działań sanacyjnych, optymalizacja działalności, poprawa płynności finansowej.
Regulacje prawneUstawa Prawo upadłościowe i naprawcze (do końca 2015).Prawo restrukturyzacyjne (od 1 stycznia 2016).

Nowe horyzonty dla przedsiębiorców

Restrukturyzacja firmy i postępowanie naprawcze, mimo wspólnego celu – ochrony przed upadłością – różnią się zakresem i metodami działania. Restrukturyzacja, jako ewolucja postępowania naprawczego, oferuje bardziej zróżnicowane i efektywne narzędzia do odbudowy finansowej przedsiębiorstw.

Gdy przedsiębiorstwo znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, warto rozważyć skorzystanie z nowoczesnych procedur restrukturyzacyjnych, które mogą zapewnić firmie drugą szansę.

Krzysztof Piotrowski

Radca Prawny, Kwalifikowany Doradca Restrukturyzacyjny