Nowe dane ERIF BIG ujawniają: Zadłużenie Polaków wzrosło. Co to zmienia?

W ostatnich miesiącach zmiany w gospodarce mieszczą się pod znakiem rosnących trudności finansowych, a zadłużenie Polaków wzrosło. Nowe dane ERIF BIG stanowią krytyczny punkt analizy, rzucając światło na rosnącą skalę zobowiązań finansowych w społeczeństwie. Pogłębiająca się spirala zadłużenia nie jest tylko liczbą w statystykach; staje się realnym problemem wpływającym na codzienne życie wielu osób. Rozumienie przyczyn, skutków oraz znajdowanie efektywnych rozwiązań dla osób zadłużonych staje się kluczowe dla stabilności finansowej.
W artykule dokładnie omówiona zostanie aktualna sytuacja zadłużeniowa Polaków, bazując na ostatnich danych ERIF BIG. Zostaną przedstawione główne przyczyny wzrostu zadłużenia oraz najczęstsze źródła zobowiązań finansowych, co pozwoli lepiej zrozumieć kontekst problemu. Analiza demografii polskich dłużników ujawni, które grupy społeczne są najbardziej narażone na wpadnięcie w spiralę zadłużenia. Na zakończenie, artykuł zawierać będzie praktyczne porady dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, oferując wgląd w dostępne metody radzenia sobie z długami.

Spis treści

Aktualna sytuacja zadłużeniowa Polaków
Przyczyny wzrostu zadłużenia
Najczęstsze źródła zadłużenia
Demografia polskich dłużników
- Wskazanie grup wiekowych najbardziej zadłużonych
- Różnice regionalne w poziomie zadłużenia
Mam dług. Co robić?
Konkluzja

Aktualna sytuacja zadłużeniowa Polaków

Na koniec 2023 roku, zgodnie z danymi ERIF Biura Informacji Gospodarczej, wartość niezapłaconych zobowiązań w Polsce wynosiła 31,6 mld zł, co stanowi wzrost z 28,6 mld zł zarejestrowanych rok wcześniej . Średnia wartośćzadłużenia przypadającego na jedną osobę wzrosła o blisko 960 zł, osiągając poziom 20 022,78 zł.

Najbardziej zadłużone regiony

Analiza regionalna ujawnia, że najwięcej nieuregulowanych zobowiązań mają mieszkańcy Śląska, Mazowsza i Dolnego Śląska. W szczególności liczba długów, których nie spłacili mieszkańcy województwa śląskiego, wynosi 193,6 tysięcy. Warto zauważyć, że te trzy województwa odpowiadają za 35 proc. negatywnych wpisów w bazie ERIF BIG, co podkreśla ich dominującą pozycję w zestawieniach dotyczących niespłaconych długów.

Demograficzny obraz zadłużenia

Wiekowe rozłożenie zadłużenia pokazuje, że największy odsetek Polaków z zadłużeniem znajduje się w przedziale wiekowym 35-44 lat, co stanowi 27,6 proc. wszystkich negatywnych wpisów w bazie ERIF BIG.

Z kolei najmłodsza i najstarsza grupa wiekowa, tj. 18-24 oraz 65+, stanowią znacznie mniejszy odsetek dłużników. Co ciekawe, mężczyźni w wieku 35-44 lata odpowiadają nawet za 65,22 proc. negatywnych wpisów, co wskazuje na większą skłonność do zadłużania się wśród tej grupy demograficznej

Rodzaje zadłużenia

Analiza typów zadłużenia ujawnia, że najwięcej wpisów o nierzetelnych klientach pojawia się ze strony operatorów multimediów, co stanowi 27,6 proc. negatywnych wpisów. Zaległości u operatorów multimediów mają wartość 2,436 mld zł. Drugie miejsce pod względem ilości wpisów zajmują zobowiązania pożyczkowe z kwotą zadłużenia wynoszącą 5,147 mld zł. Najwyższe zadłużenie, tj. 16,047 mld zł, dotyczy niezapłaconych alimentów, co mimo mniejszej liczby negatywnych wpisów, stanowi największą wartość wśród ogółu zobowiązań

Wnioski

Z przedstawionych danych wynika, że zadłużenie Polaków wzrosło, co ma znaczący wpływ na szeroki wachlarz aspektów życia społecznego i gospodarczego. Zrozumienie struktury zadłużenia, zarówno pod względem demograficznym, jak i rodzajowym, jest kluczowe dla opracowania skutecznych strategii zarządzania długiem i zapobiegania jego dalszemu wzrostowi.

Przyczyny wzrostu zadłużenia

Inflacja i wzrost kosztów życia

Wzrost inflacji, który zapoczątkowany został w 2021 roku, miał znaczący wpływ na sytuację finansową Polaków. Gwałtownie rosnące ceny, zarówno podczas pandemii COVID-19, jak i w okresie po niej, zmusiły społeczeństwo do większej ostrożności w zarządzaniu wydatkami. Niemniej jednak, dla wielu osób, szczególnie tych z niższymi dochodami, wzrost kosztów życia doprowadził do pogłębienia problemów finansowych. W rezultacie, średnia wartość zadłużenia na osobę wzrosła o prawie 960 zł w ciągu roku, osiągając poziom 20 022,78 zł.

Wyzwania gospodarcze i finansowe

Przedsiębiorstwa w Polsce, jak również indywidualni konsumenci, napotykają na liczne wyzwania gospodarcze. Pandemia, kryzys energetyczny, przerwane łańcuchy dostaw oraz wysoka inflacja to tylko niektóre z czynników, które destabilizują finanse zarówno firm, jak i gospodarstw domowych. Wiele firm boryka się z problemami płynności finansowej, co przekłada się na dłuższe terminy płatności i większe opóźnienia w regulowaniu zobowiązań. To z kolei wpływa na wzrost liczby niesolidnych płatników i zwiększenie ogólnego zadłużenia.

Zmiany w prawie

Zmiany w przepisach prawnych również wpływają na sytuację zadłużenia. Warto zauważyć, że obowiązujące przepisy nie przewidują automatycznego wzrostu wartości nominalnej długu z powodu inflacji. Jednak rosnąca inflacja i związane z nią wyższe koszty życia sprawiają, że dłużnicy mają większe trudności ze spłatą zobowiązań, co prowadzi do wzrostu ryzyka niewypłacalności i potencjalnych upadłości. Wierzyciele, dążąc do jak najszybszej windykacji, starają się minimalizować straty wynikające z obniżenia wartości pieniądza.

Najczęstsze źródła zadłużenia

Zobowiązania wobec operatorów multimediów

Zobowiązania wobec operatorów multimediów, w tym operatorów sieci komórkowych, dostawców internetu czy telewizji kablowej, stanowią znaczącą część zadłużenia Polaków. Liczba wpisów o nierzetelnych klientach w tej kategorii osiągnęła poziom 858 tys., co przekłada się na 27,6% wszystkich negatywnych wpisów. Wartość długu, jaki Polacy mają z tego tytułu, wynosi 2,436 mld zł.

Nieuregulowane raty pożyczkowe

Drugie miejsce pod względem ilości wpisów zajmują zobowiązania pożyczkowe, z kwotą zadłużenia wynoszącą 5,147 mld zł. Liczba negatywnych wpisów w bazie ERIF dotyczących nieuregulowanych rat pożyczkowych to 760,6 tysięcy. Ten rodzaj zadłużenia wskazuje na problemy z regulacją zobowiązań finansowych wynikających z umów pożyczkowych.

Długi alimentacyjne

Najwyższe zadłużenie, wynoszące 16,047 mld zł, dotyczy niezapłaconych alimentów. Mimo że w tej kategorii jest mniej negatywnych wpisów (429 tys.), są one na zdecydowanie wyższe kwoty w porównaniu z innymi rodzajami zadłużenia. Rosnące długi alimentacyjne, które obserwujemy od początku ubiegłego roku, stanowią poważny problem społeczny, z którym borykają się tysiące rodzin w Polsce. Tylko w okresie od września 2022 do września 2023 długi alimentacyjne podwyższyły się o 2,7 mld zł, osiągając prawie 14,7 mld zł. Warto zauważyć, że zadłużenie Polaków wzrosło, a analiza najczęstszych źródeł zadłużenia wskazuje na złożoność problemu. Zobowiązania wobec operatorów multimediów, nieuregulowane raty pożyczkowe oraz długi alimentacyjne stanowią główne obszary, w których Polacy mają trudności z regulacją swoich zobowiązań finansowych. Rozumienie struktury tego zadłużenia jest kluczowe dla opracowania skutecznych strategii zarządzania długiem i zapobiegania jego dalszemu wzrostowi.

Demografia polskich dłużników

Wskazanie grup wiekowych najbardziej zadłużonych

Najwięcej Polaków z zadłużeniem znajduje się w przedziale wiekowym 35-44 lata, co stanowi 27,6% wszystkich negatywnych wpisów w bazie ERIF BIG. Mężczyźni w tej grupie wiekowej są szczególnie narażeni na zadłużenie, odpowiadając za 65,22% negatywnych wpisów. W przeciwieństwie do nich, w grupie wiekowej 65+ mężczyźni stanowią 49,07% dłużników, co pokazuje mniejszą skłonność do zadłużania się wśród seniorów.

Różnice regionalne w poziomie zadłużenia

Analiza regionalna ujawnia, że najwięcej nieuregulowanych zobowiązań mają mieszkańcy Śląska, Mazowsza i Dolnego Śląska. W szczególności, województwo śląskie odnotowuje 193,6 tys. nieuregulowanych długów, co jest najwyższym wynikiem w kraju. Z kolei województwo lubuskie wyróżnia się największą liczbą zadłużonych osób na 1tys. mieszkańców, gdzie na każdy tysiąc przypada 61 osób z negatywnym wpisem w bazie ERIF BIG. Na drugim miejscu znajduje się województwo dolnośląskie z 58 osobami zadłużonymi na 1 tys. mieszkańców, a na trzecim miejscu plasują się województwa zachodniopomorskie i warmińsko-mazurskie z 56 osobami na 1 tys. mieszkańców.

Mam dług. Co robić?

Z tym pytanie spotykamy się bardzo często, gdy kontaktują się z nami klienci. Dlatego podpowiadamy, że zarządzanie długiem zaczyna się od dokładnej analizy sytuacji finansowej i zidentyfikowania wszystkich istniejących zobowiązań. Ważne jest, aby skupić się na spłacie tych długów, które niosą ze sobą najwyższe koszty, takie jak wysokie odsetki czy dodatkowe opłaty za zwłokę. Rozważenie sprzedaży długów może być jednym z rozwiązań dla przedsiębiorców borykających się z nieterminowymi płatnościami. Dla osób fizycznych, skorzystanie z rejestru dłużników do weryfikacji własnej sytuacji oraz potencjalnych kontrahentów może pomóc w unikaniu dalszego zadłużenia. Jedno jest pewne – jeśli ktoś popadnie w spiralę zadłużenia i nie jest w stanie spłacić swoich zobowiązań, poniwnien jak najszybciej skorzystac z pomocy ekspertów. Negocjacje z wierzycielem mogą obejmować różne aspekty, takie jak okres spłaty, rozłożenie długu na raty, odsetki za zwłokę, a także możliwość wstrzymania naliczania dodatkowych opłat. Kluczowe jest prowadzenie wszelkich negocjacji w formie pisemnej i opieranie się na dokładnej dokumentacji. Realizm finansowy, czyli uwzględnienie aktualnej sytuacji finansowej dłużnika, jest niezbędny do osiągnięcia porozumienia akceptowalnego dla obu stron. Ostatecznym rozwiązaniem dla konsumentów jest ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Można z niej skorzystac raz na 4 lata, a odpowiednio poprowadzone postepowanie daje możliwość zresetowania życia finansowego dłuznika.

Po spłaceniu zadłużenia, wierzyciel ma obowiązek usunięcia danych dłużnika z biura informacji gospodarczej w ciągu 14 dni. Niezastosowanie się do tego obowiązku może skutkować nałożeniem grzywny. W przypadku, gdy dłużnik nie zgadza się z informacją przekazaną do BIG przez wierzyciela, ma możliwość zgłoszenia sprzeciwu bezpośrednio do wierzyciela, który musi powiadomić biuro informacji gospodarczej o wpłynięciu takiego sprzeciwu. ERIF BIG nie przechowuje historii wpisywanych i następnie usuwanych zadłużeń, co oznacza, że po spłacie długu, dłużnik może cieszyć się „czystym kontem”.

Konkluzja

Podsumowując, zadłużenie Polaków odnotowało znaczący wzrost, co wskazuje na pogłębiające się problemy finansowe wśród obywateli kraju. Analiza przyczyn i charakterystyki zadłużenia, zarówno pod kątem demograficznym, jak i w odniesieniu do najczęstszych źródeł zobowiązań, pozwala na lepsze zrozumienie skali problemu. Takie rozumienie stanowi fundament do konstruowania efektywnych metod zarządzania długiem, które mogą pomóc osobom zadłużonym w powrocie do stabilności finansowej.
Zwracając uwagę na konsekwencje społeczne i gospodarcze rosnącego zadłużenia, nie można ignorować potrzeby dalszych badań oraz rozwijania nowych strategii wsparcia dłużników. Wypracowanie i wdrażanie rozwiązań, które adresują korzenie problemu zadłużenia, podobnie jak edukacja finansowa, mogą przyczynić się do zahamowania negatywnych trendów i poprawy kondycji finansowej polskich gospodarstw domowych.